ఎయ్యది యెప్డు దాఁచవలె నెయ్యది యెప్డు వచింపఁగావలెన్

సుమంత్రుఁడు దశరథునకు ఋష్యశృంగోపాఖ్యానమును జెప్పుట
చంద్రకళ.
మున్ను విన్నది దేవరహస్యంబున్ దమకున్ వినిపింపఁగా
నెన్నొసార్లు తలంచితిఁ గానీ యేను వచింపనె లేదు నేఁ
డెన్నఁ జెప్పకయున్న ఫలం బొక్కింతయు లేదు ధరాధిపా !
మన్ను దేవయుగంబున వింటిన్ భూప ! భవత్సుతహేతువున్. 144

విశ్వనాథ వారు వారి రామాయణంలో మిగిలిన కవులు తరచుగా వాడని ఎన్నెన్నో కొత్త కొత్త ఛందస్సులని మనకు పరిచయం చేస్తారు. అటువంటివాటిలో ఈ చంద్రకళ ఒకటి. ర స స త జ జ గ గణాలుగా ఉన్నాయి. యతి స్థానము నాకు తెలియలేదు.
క.
అని చంద్రకళలు విరిసిన
వన బల్కిన మంత్రిఁ గని రహస్యంబా ? న
న్నును మఱుఁగు వెట్టి యిన్నా
ళ్ళును దాఁచితి వేటి కీ ప్రలోభము మంత్రీ ! 145

చూడండి, చంద్రకళ పద్యం చెప్పిన వెంటనే ఆ చంద్రకళల నాలాగే పట్టుకుని తరువాతి పద్యం. ఇదీ ఆయన చమత్కారం.
ఉ.
ఎయ్యది యెప్డు దాఁచవలె నెయ్యది యెప్డు వచింపఁగావలెన్
గయ్యలుకోయు టెందొ ? యధికంబుగ నొండులుపేర్చు టెందొ ! నీ
వ య్యమరాపగంబలె మహాప్రభుబుద్ధివి దాని జెప్పుమా
య య్యతనంబు సేయుదము సాద్భుతమంత్ర వినిర్ణయాకృతీ ! 146

రెండు నాలుగు పాదాలు అర్థం కాలేదు. పెద్దలు తెలియపరిస్తే కృతజ్ఞుడిని.
క.
అను ఱేని ప్రశ్రయంబున
కును గొంచెము కదలి రాజగోపాలక ! నా
వినినది చనినది యొకటియ
చనినది నీ వెఱుఁగుదువును చారులవలనన్.147
ప్రశ్రయంబు=అనునయము