గౌరవంబు గల యింటి కగు నాఁడుపడుచు రాక యెంత సోభాయమానమో

రామాయణ కల్పవృక్షం-ధనుష్ఖండము
దశరథాదులు మిథిలకుఁ బ్రయాణమగుట
గీ.
గాఁగను బ్రయాణసన్నాహ కలితవేగ
రమ్యముఖులైరి నాల్గువర్ణములవారు
నంతిపురమునఁ బురమున నంగనలకు
నే మడతఁ దీయవలెనో యెఱుఁగరాదు. 338

మన తెలుగు ఆడపడుచుల మనస్తత్త్వమును ఎంతబాగా చెప్పారో చూడండి.
శాంతాదేవి కూడా మిథిలకు ప్రయాణమై వచ్చినపుడు కౌసల్య ఆమెతో ఎలా మాటాడిందో చూడండి.
వ.
అంతఁ గౌసల్యవచ్చి శాంతం గౌఁగిలించుకొని ముద్దాడి "తల్లీ నీవు వచ్చితివి; నా బరువు తీరినది; మాడుపట్టున నింతచమురుపెట్టుటకు మంగళహారతిపళ్ళెము పట్టుటకుఁ దమ్ముని దిద్దికొనుటకు నాఁడుపడుచవు వచ్చితి వని" పొంగిపోయె.
గీ.
శాంత కనుసన్నలంబడి సర్వమందు
సాధువు బ్రియంబునై యాజ్ఞ సాగె గౌర
వంబు గల యింటి కగు నాఁడుపడుచు రాక
యెంత సోభాయమానమో యెఱుఁగఁబడుచు. 354

తెలుగుదనాన్ని విశ్వనాథవారు రామాయణగాథలోనికెంత అందంగా ప్రవేశపెట్టారో చూసి మనమందరం మురుసుకోవాల్సివుంది.
సీరధ్వజుడు సుదాముడనే మంత్రిని దశరథుని కుమారులతో సహా అక్కడకు ఆహ్వానించమని పంపుతాడు.
అప్పుడు సుదాముడు
మ.
గురువుల్ మంత్రులతో సభాస్థలమునన్ గూర్చుండి నీపుత్త్రులున్
గురువుల్ నీవును రండటంచుఁ బిలిచెన్ క్షోణీశ ! వై దేహుఁడం
చురువౌ ప్రేమ సుదామనుండు వలుకన్ బ్రోద్దామ సమ్మోద ని
ర్భరుఁడై కోసలరాజు వచ్చితిమయా వైదేహునాస్థానికిన్. 382
గీ.
అని సబాంధవుఁడై నృపుఁ డరుగుదెంచె
నంతనంత సోపాధ్యాయుఁ డరుగుదెంచె
నంత నంత సపుత్త్రకుఁ డరుగుదెంచె
నంతలోన వియ్యంకుఁడై యరుగుదెంచె. 383

అనుప్రాసను ఎంతందంగా వాడారో ---