రుక్మిణీ కల్యాణము

రుక్మిణీ కల్యాణము-౧

క.
భూషణములు సెవులకు బుధ, తోషణము లనేక జన్మ దురితౌఘ విని
శ్శోషణములు మంగళతర, ఘోషణములు గరుడగమను గుణ భాషణముల్.
చ.
వినుము విదర్భదేశమున వీరుఁడు కుండినభర్త భీష్మకుం
డను నొక దొడ్డ రాజు గలఁ డాతని కేవురు పుత్రు లగ్రజుం
దనఘుఁడు రుక్మి నాఁ బరఁగు నందరకుం గడగొట్టు చెల్లెలై
మనుజవరేణ్య ! పుట్టె నొక మానిని రుక్మిణి నాఁ బ్రసిద్ధ యై.
సీ.
పేర్వేర బొమ్మల పెండ్లిండ్లు సేయుచు
నబలలతోడ వియ్యంబు లందు
గుజ్జనగూళ్ళను గొమరొప్ప వండించి
చెలులకుఁ బెట్టించుఁ జెలువు మెఱయ
రమణీయ మందిరారామ దేశంబులఁ
బువ్వుఁ దీఁగెలకును బ్రోది సేయు
సదమల మణిమయ సౌధభాగంబుల
లీలతో ఖర్మడోలికల నూఁగు
తే.
బాలికలతోడఁ జెలరేఁగి బంతులాడు
శారికా కీర పంక్తికిఁ జదువుచెప్పు
బర్హి సంఘములకు మురిపములు గఱపు
మదమరాళంబులకుఁ జూపు మందగతులు.
సీ.
దేవకీ సుతుకోర్కె తీఁగెలు వీడంగ వెలఁదికి మైదీఁగె వీడఁ దొణఁగెఁ
గమలనాభుని చిత్తకమలంబు వికసింపఁ గాంతి నింతికి ముఖకమల మొప్పె
మధువిరోధికి లోన మదనాగ్ని వొడచూపఁ బొలఁతికిఁ జనుదో.ి పొడుపుసూపె
శౌరికిధైర్యంబు సన్నమై డయ్యంగ జలజాక్షి మధ్యంబు సన్న మయ్యె
ఆ.
హరికిఁ బ్రేమబంధ మధికంబు గాఁ గేశ
బంధ మధిక మగుచు బాల కమరెఁ
బద్మనయను వలనఁ బ్రమదంబు నిండార
నెలఁత యౌవనంబు నిండియుండె.
వ.
ఇట్లు రుక్మి, రుక్మిరథ, రుక్మబాహు, రుక్మకేశ, రుక్మమాలి యను నేవురకుం జెలియలైన రుక్మిణీదేవి దన యెలప్రాయంబున,
క.
తన తండ్రి గేహమునకుం, జనుదెంచుచునున్న యతిథిజనులవలనఁ గృ
ష్ణుని రూప బల గుణాదులు, విని కృష్ణుఁడు దనకుఁ దగినవిభుఁ డని తలఁచెన్.
ఉ.
బంధువు లెల్లఁ గృష్ణునకు బాలిక నిచ్చెద మంచు శేముషీ
సింధువు లై విచారములు సేయఁగ వారల నడ్డపెట్టి దు
స్సంధుఁడు రుక్మి కృష్ణునెడఁ జాల విరోధముఁ జేసి మత్త పు
ష్పంధయవేణి నిత్తు శిశుపాలున కంచుఁ దలంచె నంధుఁ డై.

(మత్త పుష్పంధయవేణి - ఈమాటకు నాకు సరియైన అర్థము తెలియదు. కాని ఎందుకనో ఈ మాటంటే నా కెందుకో చాలా ఇష్టం.)
ఉ.
అన్న తలంపుఁ దా నెఱిఁగి య న్నవనీరజగంధి లోన నా
పన్నత నొంది యాప్తుఁడగు బ్రాహ్మణు నొక్కనిఁ జీరి గర్వసం
ఛన్నుఁడు రుక్మి నేఁడు ననుఁ జైద్యున కిచ్చెద నంచు నున్నవాఁ
డెన్ని విధంబులం జని బుధేశ్వర ! చక్రికి విన్నవించవే !
క.
అయ్యా ! కొడుకు విచారము, లయ్యయు వారింపఁ జాలఁ డటు కాకుండన్
నెయ్య మెఱిఁగించి చీరుము, చయ్యన నిజ సేవకానుసారిన్ శౌరిన్.
ఇంకా వుంది.